Archive | Ապրիլի 2023

Բիայնա երկրի արքաները

downloadՀայկ Նահապետ Մենուա, Արգիշտի, Արտաշես, Տիգրան…Արտաշեսյաններ, Արշակունիներ, Բագրատունիներ, Ռուբինյաններ…Անունների այս շարքը կարելի է շարունակել։ Նրանցից շատերը մեզ ծանոթ են։ Այդ անուններով փողոցներ են կոչվում, հրապարակներ,նաև քաղաքներ, օրինակ` Արտաշատնու Վաղարշապատը։ Հայոց արքաների և արքայատոհմերի անունները  այսօր էլ շարունակում են ապրել։ Ժողովրդին կազմակերպող  ու առաջնորդող այդպիսի դեր է կատարում պետությունը։ Հայոց  մեծազոր արքաների գլխավոր նպատակը նախ և առաջ պետության  ամրապնդումն ու հզորացումն են եղել։ Դրա համար էլ  նրանք մեկընդմիշտ մնացել են ժողովրդի հիշողության մեջ և օրինակ ծառայել հետագա սերունդների համար։ Մենուա և Արգիշտի Առաջին Մեր մայրաքաղաքը` Երևանը, աշխարհի հնագույն քաղաքներից է։ Նրան տարեկից քիչ քաղաքներ կան։ Այդպիսին է,օրինակ, Հռոմը, որը Երևանից քիչ ավելի ուշ է հիմնադրվել։ Հռոմի հիմնադրման մասին միայն բանավոր ավանդապատումներ կան,իսկ Երևանն ունի քարի վրա փորագրված իր ծննդյան վկայագիրը։Գրվել է քաղաքի հիմնադրի` Արգիշտի I արքայի հրամանով Ք. ա.782 թվականին։Արգիշտի I-ը Արարատյան կամ Վանի թագավորության հզորար  քաներից էր։Վանի թագավորությունը Հայկական  լեռնաշխարհում ստեղծված մեծ պետություն էր, որ կարողացավ  միավորել լեռնաշխարհի համարյա ամբողջ տարածքը։Վանի թագավորությունը նրա  հարավային հարևան և գլխավոր  հակառակորդ երկրում` Ասորեստանում  հայտնի էր Ուրարտու  անունով։  Բացի դրանից`մեզ հասած ուրարտական արձանագրություններում այն կոչվում է Բիայնիլի, այսինքն` Բիայնա երկիր։Ք. ա. 9-րդ դարի երկրորդ կեսին, այսինքն՝ մեզանից ավելի քան 28 դար առաջ, «Նաիրի երկրի արքա» Սարդուրի I-ը հիմնեց Տուշպա (Տոսպ, Վան) մայրաքաղաքը: Այդ մասին թողած  արձանագրություններում նա ներկայանում է որպես «մեծ արքա,հզոր արքա, արքաների արքա»:

Русский

  1. Отметьте правильный вариант:
Вчера ученики: а) писали тест; б) будут писать тест В прошлом году мы: а) ездят на экскурсию; б) ездили на экскурсию
Завтра они: а) будут на концерте; б) были на концерте Вчера дети: а) будут читать текст; б) читали текст
Вчера наша семья: а) отдыхала; б) будет отдыхать Вчера студенты: а) не понимают задание; б) не понимали задание
Вчера мы: а) знали ответ; б) будут знать ответ Завтра друзья: а) смотрели фильм; б) будут смотреть фильм
Вчера студенты: а) ходили в университет; б) идут в университет В прошлом году школьники: а) были на фестивале; б) будут на фестивале
Вчера дети: а) будут гулять в парке б) гуляли в парке Завтра они: а) обедали в кафе; б) будут обедать в кафе
Завтра студенты: а) были на практике; б) будут на практике В прошлом году они: а)  не говорили по-русски; б) не говорят по-русски
Вчера туристы: а) ехали на поезде; б) будут ехать на поезде Завтра спортсмены: а) плавали в бассейне; б) будут плавать в бассейне
Вчера мальчики: а) играли на гитаре; б) будут играть на гитаре В прошлом году мы: а) мечтали о путешествии; б) мечтают о путешествии

 

 

  1. Отметьте правильный вариант:
Я хорошо знаю: а) математика; б) математику Мы имеем: а) словарь,  тетрадь, книгу; б) словарь,  тетрадь, книга
Он всегда любил: а) литература; б) литературу Этот человек фотографирует: а) улицу и площадь; б) улица и площадь
Дети едят: а) хлеб и колбасу; б) хлеб и колбаса Сейчас мы слушаем: а) музыку; б) музыка
Они смотрят: а) программу; б) программа Брат учится: а) в университете; б) в университет
Дедушка читает: а) газету; б) газета Журналист назвал: а) имя и фамилию; б) имя и фамилия
Родители любят: а) опера и балет; б) оперу и балет Мы слушали: а) информацию; б) информация

        

  1. Напишите, какой, какая, какое, какие:

 

Яблоко: красное, жёлтое, зелёное, большое, маленькое…

Груша: красная, жёлтая, зелёная, большая, маленькая…

 

огурец

зеленый, длинный, вкусный

апельсин

круглый, оранжевый, кисленький, полезный

слива

овальная, сладкая

виноград

зеленый, сини, сладкий

морковка

оранжевая, сладкая, полезная

персик

круглый, сладкий, полезный

помидор

круглый, красный, вкусный

абрикос

желтый, сладкий, маленький

мандарин

 круглый, оранжевый, полезный

молоко

белое, жидкое

масло

желтое, мягкое

кофе

черное, горькое

чай

горячий, сладкий

вода

прозрачная, холодная, необходимая

сок

сладкий, кислый, полезный

вино

красное, белое, сладкое, горькое

хлеб

мягкий, твердый, необходимый

мороженое

сладкое, разноцветное, холодное

 

         

«Լինել և ունենալ»

Մի անգամ ուսուցիչ Քերականը գնում էր գնացքով և լսում էր խցիկի հարևանների խոսակցությունը: Բանվորներ էին հարավային Իտալիայից, որ արտասահման էին գնացել: Նրանք այնտեղ երկար էին աշխատել և հիմա հարազատներին տեսնելու համար ժամանակավորապես տուն էին դառնում:
-Ես 5 տարի առաջ եմ ուղևորություն ունեցել Իտալիա,- ասաց նրանցից մեկը:
– Իսկ ես Բելգիա եմ ուղևորություն ունեցել, ածխահանքում եմ աշխատել, և դա շա~տ դժվար էր:
Որոշ ժամանակ ուսուցիչ Քերականը լսում էր նրանց ու լռում: Բայց, եթե նրա դեմքին նայեիք, կնկատեիք, թե ինչպես է բարկանում և ինչքան նման է ջրով լիքը թեյնիկի, որն ուր որ է կեռա: Վերջապես ջուրը եռաց, կափարիչը թռավ, և խիստ նայելով ուղեկիցներին՝ ուսուցիչ Քերականը բացականչեց — «Ուղևորությո~ւն եմ ունեցել, ուղևորությո~ւն եմ ունեցել»: Էլի. «լինել» բայի փոխարեն «ունենալ» բայն օգտագործելը հարավցիներիդ սովորությունն է: Մի՞թե դպրոցում ձեզ չեն սովորեցրել, որ պետք է ասել. «Ես եղել եմ Իտալիայում», ոչ թե՝ «Ես ուղևորություն եմ ունեցել Իտալիա»:

Continue reading

My new dialogs

Shop assistant: Can I help you?
Lusi: I want to buy a bag
Shop assistant: We have got this model in white, black, pink and green colours. What colour would you like?
Lusi:  Oh it is very big. Have you got   another small bag?      
Shop assistant: Yes, here you are. We have got  in black, pink and yellow colours
Lusi: This yellow bag is so nice! I like it very much.  How much is it?
Shop assistant: 8.000 drams
Lusi: It’s too expensive. Have you got a cheaper small bag?
Shop assistant: No, I am sorry, we haven’t got cheaper bag. It is expensive, but it is nice and fashion bag.
Lusi: Ok, I will buy it. 
Shop assistant: Would you like to pay by credit card or with cash?
Lusi: Cash, please. Here is 8000 drams
Shop assistant: Thank you.
Lusi: Thank you, good-bye

Հավասար հայտարար ունեցցող կոտորակների համեմատում 27.04.2023

Հավասար հայտարար ունեցող կոտորակներից մեծ է այն կոտորակը որի համարիչը ավելի մեծ է :

Վարժ 939

Ա. 2/5 < 3/5

3/7 < 4/7

Բ. 6/17>5/17

11/28>9/28

Գ.7/123=7/123

24/143>21/143

Դ.14/18<17/18

18/19=18/19

Վարժ 940

Դասավորիր կոտորակները

ա. աճման կարգով

3/17,4/17,6/17,12/17,15/17,17/17

բ.նվազման կարգով

31/35,22/35,19/35,17/35,4/35

Վարժ 941

Համեմատիր

ա.3/5մ < 4/5մ

բ.7/10կգ > 4/10կգ

գ.3/20լ < 6/20լ

դ.2/15ժ < 4/15ժ

Վարժ 942

Մաս

Թիվ

    1/8 2/8 3/8 4/8 5/8 6/8 7/8 8/8
40 5 10 15 20 25 30 35 40
80 10 20 30 40 50 60 70 80

 

40:8=5        80:8=10

5×1=5         10×1=10

 

40:8=5        80:8=10

5×2=10       10×2=20

 

40:8=5        80:8=10

5×3=15       10×3=30

 

40:8=5        80:8=10

5×4=20       10×4=40

 

40:8=5        80:8=10

5×5=25       10×5=50

 

40:8=5        80:8=10

5×6=30       10×6=60

 

40:8=5        80:8=10

5×7=35       10×7=70

 

40:8=5        80:8=10

5×8=40       10×8=80

Տեքստային աշխատանք

Ջովանինոն շատ էր սիրում ճանապարհորդել:  Ճամփորդեց-ճամփորդեց, մի օր էլ հայտնվեց այնպիսի երկրում, որտեղ ոչ մի սուր բան չկար: Տներն այդ երկրում կառուցված  էին առանցսուրանկյունների, նրանք կլոր էին:  Շենքերի տանիքներն էլ էին կլոր: Ճանապարհի կո□քին, որտեղով քայլում էր Ջովանինոն, թփերի ու վարդերի պուրակ կար: Ջովանինոն  որոշեց մի վար□ քաղել և զարդարել իր   բաճկոնը: Նա   զգուշությամբ ուզում էր պոկել վարդը, որպեսզի մատը չծակի, բայց տեսավ, որ վարդը փուշ չունի, ուրեմն՝  իր մատը չի ծակի:  Այդ ժամանակ թփերի ետևից հայտնվեց քաղաքային պարեկը և ժպտալով հարցրեց Ջովանինոյին.

Continue reading

Ապրիլ ամսվա մաթեմատիկական ֆլեշմոբ

Առաջին մակարդակ

1. Տատիկը գործեց 30 գուլպա, որից 6 զույգը՝ կարմիր,  3 զույգը՝ կապույտ, իսկ մնացածը ` կանաչ:  Տատիկը քանի՞ կանաչ գուլպա գործեց։ 
Լուծում՝   6×2=12 3×2=6
                 30-12-6=12 12:2=6
Պատ՝ 6 զույգ
2. Օգտվելով օրացույցից՝  հաշվիր, թե ապրիլի 25-ից մինչև Համբարձման ծեսը՝ մայիսի18-ը ներառյալ, քանի՞ օր է։
Պատ՝ 23 օր
3.  Խնձորենու վրա կա 5 ծաղիկ  : Յուրաքանչյուր ծաղիկ ուներ 5 թերթիկ: Յուրաքանչյուր թերթիկի վրա նստած էր 3 զատիկ:  Քանի՞ զատիկ կար խնձորենու վրա։
Լուծում՝  5x5x3=25×3=75
Պատ՝ 75 զատիկ
4. Պահարանում կա 44 խաղալիք։ Դրանցից 15-ը գնդակ են։ Կարմիր օղակները 3-ով շատ են գնդակներից։ Մնացածը դեղին օղակներ են։ Քանի՞ դեղին օղակ կա պահարանում։ 
Լուծում՝ 15+3=18 44-18-15=11
Պատ՝ 11 դեղին օղակ 
5. Հիսունչորս կոնֆետը հավասարապես բաշխված է 6 տուփերում։ Աշոտը գնեց այդպիսի երեք տուփ։ Քանի՞ կոնֆետ գնեց Աշոտը։ 
Լուծում՝ 54:6=9 9×3=27
Պատ՝ 27 կոնֆետ
6. Մարկն ունի 4 գնդակ՝ կարմիր, դեղին, կանաչ և կապույտ: Քանի՞ եղանակով կարող է գնդակները մի շարքով դասավորել այնպես, որ կանաչ գնդակը լինի և՛ կարմիր, և՛ դեղին գնդակների կողքին:
կարմիր կանաչ դեղին կապույտ:
կապույտ կարմիր կանաչ դեղին
կապույտ դեղին կանաչ կարմիր
կարմիր դեղին կանաչ կապույտ
7. Աղջիկները որոշեցին մեդիաբացիկներ պատրաստել: Քանի՞ բացիկ է անհրաժեշտ պատրաստել, որպեսզի Արիանան, Նարեն, Լիլին ու Մերին շնորհավորեն միմյանց  տոնը:
Պատ՝ 12 հատ
8. Երկուշաբթի օրը տղաները միասին տնկեցին մեկ ծառ, երեքշաբթի` երկու ծառ, չորեքշաբթի` երեք, և այդպես շարունակ մինչև կիրակի օրը ներառյալ: Տղաները  այդ շաբաթվա  ընթացքում քանի՞ ծառ տնկեցին:
Լուծում՝ 1+2+3+4+5+6+7= 28
Պատ՝ 28 ծառ
9. Արեգը մուտքագրեց «սեբաստացի» բառը: Նա իրարից տարբեր տառերը տարբեր գույնով ներկեց, իսկ նույն տառերը` նույն գույնով: Քանի՞ գույն օգտագործեց Արեգը:
Պատ՝ 7 գույն
10. Մաթեմատիկայի դասին սովորողները որոշեցին չափել իրենց հասակը: Նարեն բարձրահասակ է Անահիտից և ցածրահասակ է Դավթից: Կարոն բարձրահասակ է Նարեկից և ցածրահասակ է Նարեից: Ո՞վ է ամենաբարձրահասակը:
Դավթ >Նարեն>Անահիտ, Կարոն, Նարեկի
Պատ՝ Դավթ

Երկրորդ  մակարդակ

1. Քանի՞ 3 թվանշան է անհրաժեշտ բոլոր երկնիշ թվերը գրառելու համար: 
Պատ.՝10
2. Մտապահված թիվը մեծացրին 6 անգամ, արտադրյալը  փոքրացրին երկուսով և արդյունքում ստացան 14-ից 5 անգամ մեծ թիվ: Գտեք մտապահած թիվը։
Լուծում՝ 14×5=70 70+2=72 72:6=12
Պատ.՝ 12
3. Հավասարակողմ եռանկյան պարագիծը 12 է: Գտեք այդ եռանկյան կողմին հավասար կողմով քառակուսու մակերեսը։
Լուծում՝ 12:3=4 4×4=16
Պատ.՝ 16
4. Եղբոր և քրոջ տարիքների գումարը 2 տարի առաջ15 էր: Այժմ քույրը 13 տարեկան է: Քանի՞ տարի պետք է անցնի, որպեսզի եղբայրը դառնա 9 տարեկան:
Լուծում՝ 13-2=11 15-11=4 4+2=6 9-6=3
Պատ.՝ 3 տարի
5. Գրախանութ բերեցին 12կգ գիրք, ընդ որում 20 գրքերից յուրաքանչյուրը 300 գրամ էր, իսկ մնացած գրքերից յուրաքանչյուրը՝ 200 գրամ: Որքա՞ն էր 300 գրամանոց և 200 գրամանոց գրքերի քանակների տարբերությունը։
Լուծում՝ 300×20=6000 գրամ = 6 կգ  12-6=6
6000:200=30 գիրք
30-20=10
6. Ժամը 11:45-ին սկսվեց մուլտֆիլմը, որը տևեց 50 րոպե: Մայրիկը, մուլտֆիլմը սկսելուց հետ, ուղիղ կեսին կանչեց ճաշելու: Ո՞ր ժամն էր ցույց տալիս ժամացույցը այդ պահին:
50:2=25 45+25=70
Պատ.՝12:10
7. Տիգրանի ծննդյան տորթը 900 գրամ էր: Մայրիկը այն բաժանեց Տիգրանի և 3 ընկերների միջև: Ամենամեծ կտորի զանգվածը այնքան էր, որքան մնացած երեք կտորների զագվածները միասին: Գտեք ամենամեծ կտորի զանգվածը։
Լուծում՝ քանի որ 3 փոքր կտորները հավասար են ապա կհամարենք որ տորթը բայանլ են ոչ թե 4 այլ 2 մասի…
900:2=450
450:3=150
8. 4, 8, 32, 512, ___ թվերը գրված են որոշակի օրինաչափությամբ։ Գտեք 32-ից հետո գրված հաջորդ երկու թվերի գումարը։
9. Հայկը ունի 7 միանման լուցկու հատիկ, Արմենը՝ 6, Աննան՝ 5, Սյունեն՝ 4: Նրանցից ո՞վ իր ունեցած  լուցկու բոլոր հատիկներով չի կարող կառուցել եռանկյուն (լուցկու հատիկները չի կարելի կոտրել):
Պատ.՝ Հայկը, Սյունեն, Աննան
10. Տրված երեք ուղղանկյունների պարագծերը նշված են ուղղանկյունների ներսում (տես նկարը)։  Գտեք դատարկ ուղղանկյան պարագիծը:
Подпись отсутствует

Սխալ արձագանք

Միայն թե չասեք, թե արձագանքը հրաշալի բան է, չգովաբանեք, մեկ է՝ չեմ հավատա: Երեկ ինձ տարան ծանոթացնելու դրանցից մեկի հետ: Ես սկսեցի թվաբանականհասարակհարցերից:
_ Ինչքա՞ն կլինի երկու անգամ երկու:
_ Երկո՜ւ,- պատասխանեց արձագանքը՝ պատասխանելուց առաջ նույնիսկ չմտածեց:
_ Ինչքա՞ն կլինի երեք անգամ երեք:
_ Երե՜ք,-ուրախ բացականչեցհիմարարձագանքը:
Պարզ էր, որ թվաբանությունից բան չի հասկանում: Ես էլ որոշեցի նրան հնարավորություն տալ, որ ուղղի իր սխալը, ասացի.
_ Լսի՛ր հարցը և մինչև պատասխանելը կարգին մտածի՛ր:
_ Ո՞ր ն էմեծ՝ Հռոմը, թե՞ Կոմո լիճը:
_ Լի՜ճը,- պատասխանեց արձագանքը:
_ Դե լավ,հանգիստթողնենք աշխարհագրությունը: Անցնենք պատմությանը:
_ Ո՞վ է հիմնադրել Հռոմը՝ Ռոմո՞ւլը, թե՞ Կեսարը:
_ Կեսա՜րը,- բղավեց արձագանքը:
Այստեղ ես շատ բարկացա և որոշեցիվերջինհարցը տալ նրան:
_ Մեզանից ո՞վ ավելի քիչ բան գիտի՝ ե՞ս, թե՞ դու:
_ Դո՜ւ,-հանգիստ պատասխանեց արձագանքը:
Չէ՜, միայն թե չասեք, թե արձագանքը հրաշալի բան է, չգովաբանեք, մեկ է՝ չեմ հավատա:

Continue reading

Դասարանական աշխատանք 26.04.2023.

Վարժ 928

ա. Աննան գնել է 800 գրամ կարագ:Նա տորթի համար օգտագործեց այդ 3/5 մասը:Որքան կարագ նա օգտագործեց տորթի համար:

Լուծում

800:5=160

160×3=480

Պատ՝ 480

Վարժ 929

ա. Ավտոմեքենան պետք է անցներ  180 կմ ճանապարհ:Ճանապարհի 2/3 մասն անցնելուց հետո քանի կիլոմետր կմնա նրան դեռ անցնելու:

Լուծում

180:3=60

60×2=120

Պատ  120

Վարժ 930

1 ժամում  ծորակից լցվում է 6000 լ տարողությամբ ջրավազանի 1/4 մասը:Նույն  ծորակից որքան ջուր կլցվի 2 ժամում:

Լուծում

6000:4=1500

6000×2=12000

Պատ. 12000

Վարժ  931

Մայրիկը գնեց 12 կգ շաքարավազ :Նա այդ շաքարավազի 1/3 մասն օգտագործեց   ծիրանի հյութ պատրաստելու համար,իսկ  մնացած մասը՝ելակի մուրաբայի համար:Մայրիկը որքան շաքարավազ օգտագործեց  ելակի մուրաբա պատրաստելու համար:

Լուծում

12:3=4

12-4=8

Պատ. 8կգ

ՀՈՎՎԻ ՄԱՏԱՆԻՆ

Հիմա կպատմեմ մի հովվի մասին, որն իր նախիրն արածեցնում էր Հռոմից ոչ հեռու մի հովիտում։ Ամեն երեկո, ոչխարները փարախ տանելուց հետո, նա ընթրում էր հաց ու պանրով, պառկում անկյունում փռված ծղոտների վրա ու խորը քուն մտնում: Իսկ առավոտյան, ինչպիսին էլ լիներ եղանակը. շոգ, թե ուժեղ քամի, անձրև, թե ձյուն, նա նորից իր ոչխարների ու շների հետ գնում էր մարգագետինները: Ամիսներ շարունակ նա ապրում էր այդպես, տուն ու տեղից հեռու:
Նախանձելի վիճակ չէր։ Եվ ահա մի անգամ երեկոյան, երբ ցանկանում էր քնել իր ծղոտե անկողնում, հանկարծ լսեց, որ ինչ-որ մեկն իրեն է կանչում:
— Հովի՜վ, ա՛յ հովիվ:
-Ո՞վ է։
— Ընկերներ են, հովի՛վ, ընկերներ։
— Ճիշտն ասած ես այնքան էլ շատ ընկերներ չունեմ: Թերևս միայն իմ հավատարիմ շունը: Ո՞վ եք և ի՞նչ եք ուզում։

 

Continue reading